วันจันทร์ที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2554

คำพูด และการพูด

“คำพูด และการพูด”

สวัสดีครับท่านผู้อ่านทุกท่าน

วันนี้ผมขอพาท่านผู้อ่านมาคุยกันในเรื่อง คำพูด และการพูด” กันนะครับ หลาย ๆ ท่านคงเคยได้ยินสำนวนสุภาษิตต่าง ๆ มากมาย เช่น “พูดดีเป็นศรีแก่ตัว พูดชั่วอัปราชัย” ซึ่งคำพูด และการพูดของเรานั้นสามารถเป็นคำพูดที่ก่อให้เกิดการสร้างสรรค์ และก่อให้เกิดการทำลายล้างได้เช่นเดียวกัน ผู้อ่านทุกท่านลองนั่งทบทวนข้อสังเกตุตามผมดูนะครับว่าเห็นจริงเช่นที่ผมกล่าวหรือไม
 

หลาย ๆ เหตุการณ์เราจะพบว่า การพูดเพื่อชี้แจ้งเหตุผลต่าง ๆ นั้นกลับกลายเป็นคำพูดเพื่อแก้ตัว หรือถ้าร้ายแรงขึ้นมาอีกหน่อยก็กลายเป็นคำพูดที่ว่าเย่อหยิ่งอวดดีไปเสีย และบ่อยครั้งที่เราจะเห็นคำพูดบางคำก็สร้างปมของความขัดแย้ง ก่อให้เกิดการแตกความสามัคคีในหมู่คณะขึ้น นอกจากนี่ยังก่อให้เกิดการแตกแยกแบ่งออกเป็นหมู่ เป็นก๊ก ต่าง ๆ ในองค์กร หรือสังคมของเราอยู่เนือง ๆ และเป็นมูลเหตุที่ก่อให้เกิดการหยุดการพัฒนาศักยภาพในด้านต่าง ๆ ทั้งตนเอง องค์กร สังคมส่วนรวมและประเทศชาติ
 

ดังนั้นการสรรค์สร้างคำพูดที่ดี และการพูดที่ดี ในช่วงเวลาที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับที่จะทำให้การดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ บรรลุวัตถุประสงค์ตามที่ได้กำหนดไว้นะครับ เราลองมาดูตัวอย่างคำพูดที่มีการสร้างสรรค์ ที่จะส่งผลดีต่อการดำเนินกิจกรรมของเราตามคำกล่าวที่ว่า “ก่อนจะพูดสิ่งใด ขอให้คิดให้ดีก่อนพูด เพราะเมื่อใดที่เราหลุดคำพูดไปแล้ว คำพูดนั้นจะกลับมาเป็นนายของเรา” ฉะนั้นขอให้เราตั้งสติ คิดทบทวนในสิ่งที่จะพูด และควรรู้ว่าผู้ฟังเป็นใคร อยู่ในสภาวะการณ์อย่างไร และเลือกวิธีการพูดให้เหมาะสมนะครับ เพียงเท่านี้เราก็สามารถใช้คำพูด และการพูดของเราก่อให้เกิดประโยชน์ได้แล้วครับ


กล่าวคำว่า “สวัสดี” พร้อมมอบรอยยิ้มให้แก่กัน อาจจะพนมมือไหว้ด้วยก็ได้ ถ้าผู้ที่เราทักทายด้วยอาวุโสกว่าเรา การกล่างคำว่า สวัสดี และไหว้กันนั้น เราถือเป็นวัฒนธรรมที่งดงาม เป็นเสน่ห์ และเอกลักษณ์ของไทย ซึ่งเป็นของล้ำค่าที่เราทุกคนควรจะช่วยกันผดุงรักษาเอาไว้ นอกจากนี้ การกล่าว สวัสดีต่อกัน ยังเป็นการเรียนรู้ที่จะมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่นอีกด้วย เพราะผู้ที่ถูกทักทาย จะรู้สึกยินดี ที่เราให้ความสำคัญ และสนใจในตัวเขา ถ้าเป็นผู้ใหญ่กว่าเรา ก็จะเกิดความรู้สึกว่า เด็กคนนี้ มีกริยามารยาทดี มีสัมมาคารวะ ให้ความเคารพ หรืออ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่


การกล่าวชมผู้อื่นในเรื่องต่างๆ เช่น ชื่นชมในเรื่อง รูปร่าง หน้าตา บุคลิกภาพ การทำงาน การปฏิบัติตน และ ฯลฯ รวมถึงการแสดงความชื่นชม ยินดีกับผู้อื่นในโอกาส และวาระ ที่เขามีความสุขประสบความสำเร็จในชีวิต ความก้าวหน้าในหน้าที่การงานธุรกิจ และอื่นๆ


การกล่าว “คำขอบคุณ” เมื่อใครก็ตามที่มีน้ำใจทำอะไรให้กับเรา ไม่ว่าสิ่งนั้นจะเป็นเรื่องเล็กน้อย หรือเรื่องใหญ่และสำคัญก็ตาม เช่น มีคนลุกให้เรานั่งบนรถเมล์ เราก็ควรกล่าวคำว่า ขอบคุณกับผู้นั้นเสมอ เพราะนอกจากจะเป็นมารยาททางงสังคมที่เราควรปฏิบัติแล้ว การขอบคุณยังเป็นการแสดงให้เขาได้รู้ว่า เรามีความรู้สึกรับรู้ และซาบซึ้งในสิ่งที่เขาทำให้กับเรา ด้วยจิตใจที่เมตตากรุณาของเขาที่มีต่อเรา และก่อให้เกิดความรู้สึกที่ดีต่อกัน
 

รู้จักกล่าวคำว่า “ขอโทษ” กับผู้อื่น ในกรณีที่เราสร้างความรำคาญไปรบกวน หรือ ทำให้ผู้อื่นเกิดความไม่สบายกาย สบายใจ ในสถานการณ์ต่าง เช่น การใช้คำพูดที่รุนแรง พูดไม่ดี กับผู้อื่น และเรารู้ตัวว่าเรารู้สึกผิดในสิ่งที่เรากระทำลงไปนั้น จะด้วยเหตุผลใดๆก็ตามขอโทษกับผู้ที่ถูกกระทำ โดยไม่ต้องลังเลใจ ซึ้งในบางครั้งเราอาจเกิดจากทิฐิ หรือกลัวจะเสียหน้า ไม่ยอมขอโทษ และยอมรับความผิดของตน แต่เราควรระลึกถึงคำพูดหนึ่งที่เคยกล่าวไว้ว่า สี่เท้ายังรู้พลาดนักปราชญ์ยังรู้พลั้ง” ดังนั้น เมื่อเราทำผิดแล้ว ต้องรู้จักขอโทษ และเมื่อกล่าวคำขอโทษแล้ว ก็ควรจะให้อภัยกัน ไม่โกรธเคืองกัน
 

นอกจากคำพูดที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ยังมีคำพูดเชิงสร้างสรรค์อีกมาก ส่วนใหญ่ทุกท่านก็มีความรู้และความเข้าใจในเรื่องนี้กันดีอยู่แล้ว ผมเขียนเรื่องนี้เพียงเพื่อต้องการเน้นย้ำและทบทวนความสำคัญของ “คำพูด และการพูด” เพราะบางครั้งเราอาจจะไม่ได้ให้ความสนใจในเรื่องนี้กันมากนัก ผมเอง ใช่ว่าจะปฏิบัติได้ถูกต้องและครบถ้วน แต่ก็พยายามฝึกฝนตนเองต่อไปเรื่อยๆจนกว่าจะทำได้ มีคำกล่าวเอาไว้ว่า หนทางข้างหน้าอีกยาวไกล แต่ชีวิตของคนเรานั้นสั้นนัก” ดังนั้นเมื่อเรายังมีชีวิตอยู่ร่วมกัน ก็จงอยู่ร่วมกันด้วยความรัก ความเมตตา ความปรารถนาดีต่อกัน อุดหนุน เกื้อกูล ถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน โดยใช้คำพูด และการพูดเชิงสร้างสรรค์ สวยงาม จรรโลงใจ เป็นสื่อสารสัมพันธ์ระหว่างกัน และเราจะไม่ควรพูดจาทำร้ายจิตใจกัน ไม่เกรี้ยวกราด ใส่ร้ายป้ายสี ส่อเสียด ประชดประชัน หรือกระทบกระเทียบเปรียบเปรย ด้วยคำพูด ต่างๆ นานา ที่ไม่ดีต่อกัน ถ้าทำได้ดังนี้ ชีวิตของเรา องค์กร สังคมส่วนรวมและประเทศชาติก็พบแต่ความสุข และรอยยิ้ม มอบให้แก่กันตลอดไป

2 ความคิดเห็น:

  1. การกล่าว สวัสดี เป็นการทักทายที่ดี ครับแสดงถึงการเป็นมิตร
    การกล่าว ขอบคุณ แสดงถึงการนอบน้อม
    การกล่าว ขอโทษ แสดงถึง ความรู้สึกเสียใจที่ได้ทำลงไป ทั้งที่ตั้งใจและไม่ได้ตั้งใจ

    ตอบลบ